Ψυχομετρική αξιολόγηση

Τι είναι η ψυχομετρική αξιολόγηση;

Η ψυχομετρική αξιολόγηση στοχεύει στην αντικειμενικότερη καταμέτρηση των γνωστικών (νοητικών) ικανοτήτων ενός ανθρώπου προκειμένου να δείξει τυχόν ταλέντα ή αδυναμίες. Για τον σκοπό αυτό χρησιμοποιούνται τυποποιημένες δοκιμασίες (test) οι οποίες είναι σταθμισμένες, δηλαδή έχουν χορηγηθεί με πανομοιότυπο τρόπο σε διαφορετικές ηλικιακές ομάδες εθελοντών χωρίς ψυχιατρικές διαταραχές ή νοητικές / μαθησιακές δυσκολίες. Οι επιδόσεις των εθελοντικών ομάδων χρησιμοποιούνται για να συγκριθούν στατιστικά με τις επιδόσεις του εξεταζόμενου. Έτσι,  η επίδοση του εξεταζόμενου σε κάθε δοκιμασία μπορεί να κατηγοριοποιηθεί ποιοτικά σε ελλειμματική, χαμηλή, μέση-φυσιολογική, υψηλή, ή χαρισματική.

Τι μετράει η ψυχομετρική αξιολόγηση;

Υπάρχουν τυποποιημένες δοκιμασίες για πολλές και διαφορετικές γνωστικές λειτουργίες, όπως για την μέτρηση της νοημοσύνης, της μνήμης, της συγκέντρωσης προσοχής, της αναγνωστικής ικανότητας, της μαθηματικής ικανότητας, των επιτελικών λειτουργιών (διαχείριση του νου), της οπτικοχωρικής αντίληψης, κλπ. Επίσης, υπάρχουν σταθμισμένα ερωτηματολόγια για γονείς, εκπαιδευτικούς, εφήβους, και ενηλίκους για τον προσδιορισμό της έντασης και συχνότητας συμπτωμάτων κατάθλιψης, άγχους, ελλειμματικής προσοχής, υπερκινητικότητας, διαταραχών συμπεριφοράς, κλπ.

Που χρησιμεύει η ψυχομετρική αξιολόγηση;

Η τυποποιημένη καταμέτρηση γνωστικών λειτουργιών και ψυχιατρικών συμπτωμάτων καθιστά την διαδικασία διαφοροδιάγνωσης περισσότερο σαφή και αντικειμενική. Δηλαδή, διευκρινίζει τα διαφορετικά αίτια μιας συμπτωματολογίας αποτυπώνοντας τις δεξιότητες και δυσκολίες κάθε ατόμου. Για παράδειγμα, κάποιος με χαρισματική νοημοσύνη και χαμηλή-φυσιολογική αναγνωστική ικανότητα μπορεί να έχει δυσαναγνωσία, ή κάποιος με φυσιολογική νοημοσύνη και χαμηλή ή ελλειμματική ικανότητα λεκτικής έκφρασης μπορεί να έχει ειδική διαταραχή του λόγου. Έτσι, η ψυχομετρική αξιολόγηση όχι μόνο βοηθάει στην σωστή διάγνωση, αλλά και δείχνει τα δυνατά και αδύνατα σημεία του εξεταζομένου, καθοδηγώντας τον τρόπο βελτίωσής του.

Τι είναι η νευροψυχολογική αξιολόγηση;

Η νευροψυχολογική αξιολόγηση είναι η εφαρμογή της ψυχομετρίας με στόχο την κατανόηση της λειτουργίας ή δυσλειτουργίας συγκεκριμένων εγκεφαλικών περιοχών ή δικτύων. Ο νευροψυχολόγος ειδικεύεται τόσο στην ψυχομετρία και την γνωσιακή ψυχολογία, όσο και στην λειτουργική ανατομία του εγκεφάλου, ιδιαίτερα σε σχέση με τις ανώτερες γνωστικές λειτουργίες.